• Facebook
  • Dla lekarzy
  • O czym jest ten blog?
  • O mnie

Kategorie wpisów

  • Hospicjum domowe
  • Sprzęt w domu
  • Wyroby medyczne
  • Opiekun
  • Apteka w domu

Warte uwagi:

Przeczytaj

Refundacja wyrobów medycznych

 
Mistrz Polikarp
blog o medycynie paliatywnej i opiece domowej
  • Hospicjum domowe
  • Sprzęt w domu
  • Wyroby medyczne
  • Opiekun
  • Apteka w domu

Mistrz Polikarp

  • Hospicjum domowe
  • Sprzęt w domu
  • Wyroby medyczne
  • Opiekun
  • Apteka w domu

W kategorii: Sprzęt w domu

Koncentrator tlenu: prosto o tym jak działa.

1.4K - ilość wyświetleń 12 września 2018 3 komentarze

Koncentrator tlenu – blog mistrzpolikarp.pl

Duszności boją się wszyscy: Pacjenci, ich Rodziny, ale także personel medyczny. O ile z bólem stosunkowo łatwo jest walczyć, o tyle z dusznością sprawa jest dużo bardziej skomplikowana. Jednym z elementów walki z dusznością jest użycie koncentratora tlenu w domu. Czym jest koncentrator tlenu? Jak działa? Jak go stosować?

Z tego artykułu dowiesz się:
  1. Czym jest duszność.
  2. Jak działa koncentrator tlenu.
  3. Jak wybrać koncentrator tlenu do domu.
  4. Komu koncentrator tlenu pomoże.
  5. Jak dawkować tlen w domu.
  6. Na co należy uważać.

Duszność

Duszność (zobacz pełny artykuł na temat duszności) jest subiektywnym uczuciem Chorego – poczuciem utrudnionego, ciężkiego oddychania, krótkiego oddechu, trudności w nabraniu/wypuszczeniu powietrza, potrzebą większej ilości powietrza. Jest jednym z symptomów najczęściej towarzyszących umieraniu (według danych towarzyszy od 40-80% umierających). Mechanizm duszności pozostaje niejasny. Prawidłowo częstotliwość i głębokość oddechu związana są z ilością dwutlenku węgla we krwi. U Chorych umierających jednak często te parametry pozostają prawidłowe, zaś sama duszność wynika z uszkodzenia receptorów w klatce piersiowej (np. naciekiem nowotworowym).

Warto zaznaczyć subiektywny charakter duszności. Duszność zależy bowiem od stanu Chorego:

    • przytomność (nieprzytomny Pacjent nie będzie odczuwał duszności nawet mimo niskiej saturacji (saturacja)),
    • pobudzenie emocjonalne (atak paniki może wywołać uczucie duszności nawet u w pełni zdrowej osoby, jednocześnie sama duszność wzmaga niepokój Chorego – zaklęty krąg napędza się i wzmacnia),
  • osobowość – każdy inaczej postrzega obiektywnie identyczną sytuację zdrowotną.

Podkreślam – te elementy są bardzo ważne. Jasne jest, że na odczuwanie duszności wpływ mogą mieć relacje rodzinne, samotność, niezrozumienie choroby. A więc stany emocjonalne. Jednocześnie dobra opieka (której elementem jest zapewnienie komfortu dostępności do tlenu –  koncentrator tlenu w domu jest tutaj nieodzowny) może całkowicie wyeliminować lub ograniczyć napady duszności.

Jak wygląda prawidłowe postępowanie, jeśli zdarzają się napady duszności zależy od tego, z jaką chorobą mamy do czynienia. Generalnie jednak:

Badanie i wywiad –>

Leczenie przyczynowe –>

Leczenie objawowe

Najważniejsze jest zidentyfikowanie przyczyn duszności.

Ważna jest dotychczasowa historia choroby, czas pojawienia się duszności i okoliczności im towarzyszące, czynniki zewnętrzne wyzwalające duszność.

Badanie fizykalne pomaga w ustaleniu tła duszności.

Badania laboratoryjne pomagają wykluczyć anemię.

Czasem przydatny bywa RTG klatki piersiowej.

Zależy od znalezionej przyczyny duszności. Jeśli da się odwrócić działanie takiej przyczyny – należy to zrobić.

Działanie może polegać na wyrównaniu anemii, leczeniu zapalenia jeśli występuje, zmianie/zastosowaniu leków w chorobach przewlekłych.

Sprowadza się do ulżeniu Choremu w objawach duszności. Postępowanie obejmuje:

1. Podawanie leków rozkurczających oskrzela.

2. Podawanie sterydów.

3. Podawanie teofiliny.

4. Podawanie opioidów (krótkodziałajacych, często)

5. Podawanie leków uspokajających: benzodiazepin lub kanabinoidów.

6. Podawanie tlenu (koncentrator tlenu).

Jak działa koncentrator tlenu?

Urządzenie powstało w latach 70-tych XX wieku w USA. Koncentrator pozyskuje tlen z powietrza atmosferycznego, nie wymaga więc podpięcia żdanych dodatkowych „butli” z tlenem. Najprostsze modele posiadają w środku dwa cylindry wypełnione minerałem (zeolitem), który pochłania azot z powietrza. Tak naprawdę koncentrator wcale nie „zagęszcza powietrza w tlen”, a raczej usuwa z niego azot. W ten sposób stężenie tlenu rośnie.

W każdym cyklu jeden z cylindrów jest napełniany powietrzem, zaś drugi jest dekompresowany aby oddać zaadsorbowany azot. Cykle powtarzają się i trwają około 20 sekund. Proces ten to Pressure Swing Adsorption (PSA). Przeciętne koncentratory zapewniają stałe dostawy powietrza o stężeniu tlenu od 50 do 90% w ilości około 5 litrów na minutę. Większe przepływy zasadniczo nie mają znaczenia w warunkach domowych.

Koncentrator tlenu w domu

Na co zwrócić uwagę przy wyborze koncentratora?

    1. W pierwszej kolejności na przepływ: powinien wynosić od 0,5 do 5,0 litrów na minutę (L/min). Uzyskiwane „stężenie tlenu”, którym reklamują się producenci (50-98%) jest wtórne – na maseczce lub na „wąsach” faktyczne stężenia tlenu są i tak niższe od deklarowanych przez producenta (zobacz w tabelce w tym artykule). Ponadto w płucach i tak istnieje bariera dla przejścia tlenu do krwioobiegu.
    2. Kolejnym ważnym elementem jest wielkość urządzenia oraz głośność jego pracy – koncentrator ma pracować w domu, w pokoju, często w nocy, w godzinach snu Chorego i domowników. Ma być łatwy do przenoszenia w domu między pomieszczeniami jeśli Chory przemieszcza się w domu. Optymalnie powinien generować hałas mniejszy niż 60 dB.
    3. Rozbieżność cenowa urządzeń jest olbrzymia: używany sprzęt można zakupić już za 400 zł, nowy od 900 zł wzwyż, często do 2-3 tysięcy. Dodatkowo koncentratory można wypożyczać (zwykle za ok 60-120 zł/miesiąc), a hospicja domowe posiadają je i wydają dla swoich Pacjentów bez opłat.

Saturacja

Saturacja mówi nam, ile tlenu znajduje się we krwi (maksymalna wartość to 100%). Przeciętnie siedząc za biurkiem w pracy w dość nudny i monotonny dzień nasza saturacja wynosi ok 92-96%. Hipoksja – czyli zbyta mała ilość tlenu (związanego z hemoglobiną) we krwi zaczyna się od wartości poniżej 90%, zwykle jednak jej objawy widać przy wartościach poniżej 74-80%. Zdecydowana większość Chorych nowotworowych ma duszność mimo prawidłowych wartości saturacji. Działają wtedy inne mechanizm wywołujące duszność.


Komu koncentrator tlenu pomoże?

Są grupy Chorych, którym koncentrator tlenu na pewno pomoże – są to osoby z niskimi wartościami saturacji (saturacja) – małą (poniżej 90%) ilością tlenu związanego z hemoglobiną we krwi.

    • Pacjenci z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP).
      Tlenoterapia ma swoje stałe miejsce w leczeniu pacjentów z hipoksją (zbyt mało tlenu we krwi), zwłaszcza w warunkach nocnych.
    • Pacjenci ze zwłóknieniami płuc, toczniem, reumatoidalnym zapalenie stawów z zajęciem układu oddechowego.
    • Pacjenci z sarkoidozą, amyloidozą, chorzy z AIDS.
    • Pacjenci z mukowiscydozą.
    • Pacjenci z chorobami neuromięśniowymi, w tym z zajęciem ścian klatki piersiowej.

Są także Chorzy z najczęściej prawidłowymi wartościami saturacji (ponad 90%), którzy także odczują poprawę po zastosowaniu tlenoterapii – tlen oziębia okolicę nosa i jamy ustnej, daje subiektywne poczucie poprawy, działa efekt placebo. Do tej grupy należą głównie:

  • Chorzy na nowotwory układu oddechowego (płuca, oskrzela), z przerzutami nowotworowymi do płuc oraz z naciekami na ściany klatki piersiowej lub przeponę.

Dawkowanie tlenu w domu

Włączenie domowej tlenoterapii powinno być poprzedzone analizą przyczyn duszności. Jeśli są one odwracalne, należy podjąć leczenie przyczynowe. W przypadku większości Pacjentów onkologicznych nie będzie jednak takiej możliwości. W takiej sytuacji poprawę można uzyskać stosując tlen w warunkach domowych.

Za wytycznymi brytyjskimi sugeruję:

  • ocenę stanu Pacjenta, w tym pomiar saturacji,
  • podaż tlenu w małym przepływie (2 litry/minutę) przez około 30 minut,
  • kolejny pomiar saturacji oraz ocenę stanu subiektywnej duszności Chorego.

Jeśli w efekcie nie będzie poprawy w żadnym z powyższych parametrów (saturacja i uczucie duszności) prawdopodobnie tlenoterapia nie odniesie skutku i jest bezcelowa. Należy szukać alternatywnego leczenia objawów.

Jeśli efekt jest pozytywny, należy kontynuować leczenie tlenem.

Od przepływu ustawionego na koncentratorze zależy % zawartość tlenu w mieszance podawanej Choremu. Zależność tę przedstawia tabela. Uwaga: stężenie tlenu w powietrzu wynosi ok 21%. Leczenie prowadzimy najmniejszymi skutecznymi dawkami tlenu.

Metoda podania tlenu

Przepływ (litry/minutę)

Zawartość tlenu (w %)

Podawanie donosowe („wąsy”)

1

24

2

28

Podawanie w maseczce

2

24

6

35

Powikłania leczenia tlenem

Jak każde leczenie, także podawanie tlenu w domu jest obarczone ryzykiem dla Chorego, o czym niestety Rodziny często zapominają.

    1. Najważniejszym zagrożeniem jest zwolnienie częstotliwości oddychania. Naturalnym mechanizmem, który napędza nas do nabrania kolejnego oddechu jest rosnące stężenie dwutlenku węgla we krwi. Jeśli ten dwutlenek węgla „wypłuczemy” podając stężony w koncentratorze tlen – w efekcie zwolnimy częstość oddechów u Chorego. Dlatego nie zalecam nadużywania tlenu.

    2. Wywołanie zależności psychicznej od koncentratora. Strach przed niezadziałaniem urządzenia.

    3. Koncentrator jest ciężkim urządzeniem wymagającym podłączenia do prądu – klasycznej jego postaci nie da się zabrać na spacer – to przywiązuje Chorych do domu, wyklucza z aktywności ruchowej na zewnątrz.

    4. Ryzyko pożaru – w pobliżu urządzenia obowiązuje całkowity zakaz używania ognia, w tym ZAKAZ PALENIA TYTONIU!!! Koncentrator nie zwiększa ilości tlenu w pomieszczeniu, w którym się znajduje, jednak w maseczce i jej pobliżu lokalnie tlenu jest więcej.

Decyzję co do zastosowania terapii tlenem w domu oraz dawkowanie tlenu każdorazowo należy uzgadniać z lekarzem prowadzącym Chorego.

Zachęcam do pozostawienia swojego maila – otrzymasz ode mnie informacje na temat nowych przydatnych artykułów, które pomogą Ci w codziennej opiece nad Chorym, podobnych do tego, który tu właśnie się kończy.

Warto przeczytać:

  • Artykuł poświęcony duszności (kliknij aby przeczytać).
  • Artykuł poświecony leczeniu napadów paniki.
  • Artykuły na temat innych urządzeń pomocnych w opiece nad Chorym w domu znajdziesz w dziale: Narzędziownia umierania.

Related

aparat tlenowydusznośćkoncentratoroddychanietlentlenoterapiaw domu
Podziel się:

3

Warto przeczytać także:

Webinar PTMR nr 01

Przeczytaj

Zabezpieczony: Webinar PTMR

Przeczytaj

Czego się spodziewać – nowotwór płuc

Przeczytaj

Co zrobić tuż po śmierci Bliskiego?

mistrzpolikarp.pl: Fizjoterapia w domu.

Przeczytaj

Fizjoterapia w hospicjum

Przeczytaj

Wyszukiwarka wyrobów medycznych

Przeczytaj

Jak rozpoznać umieranie?

Przeczytaj

Bliski ma duszności? Sprawdzone metody, co zrobić.

3 komentarze

  1. Czego się spodziewać - nowotwór płuc | Mistrz Polikarp
    •
    2 lata ago

    […] artykuł o koncentratorze tlenu (kliknij aby przejść do artykułu). […]

    Reply
  2. Bliski ma duszności? Sprawdzone metody, co zrobić. | Mistrz Polikarp
    •
    2 lata ago

    […] Podawaniu tlenu – tlen pomaga pacjentom z hipoksją (mało tlenu we krwi, czyli niska saturacja). Ma także swoje miejsce w leczeniu Pacjentów bez hipoksji, działając chłodząco na drogi oddechowe. O stosowaniu tlenu w domu piszę w artykule: Koncentrator tlenu. […]

    Reply
  3. Domowa terapia tlenem a Covid | Mistrz Polikarp
    •
    4 miesiące ago

    […] artykułu dotyczącego używania koncentratora tlenu w warunkach domowych – https://mistrzpolikarp.pl/koncentrator-tlenu/ . Tam staram się jasno wytłumaczyć w jaki sposób ten sprzęt działa […]

    Reply

Leave a Reply Cancel reply

Poprzedni wpis

Wyroby medyczne: czy wiesz…

W kategorii: Sprzęt w domu

Wyroby medyczne: czy wiesz jak oszczędzić pieniądze?

Przeczytaj

Kolejny wpis

Grypa bywa śmiertelna! Masz 55+?…

W kategorii: Ze starością po imieniu

Grypa bywa śmiertelna! Masz 55+? Sprawdź!

Przeczytaj

Wyszukiwarka

Wyszukiwarka wyrobów medycznych

Przysługuje Ci zaopatrzenie w wyroby medyczne – pieluchomajtki, materac przeciwodleżynowy, balkonik i wiele innych. Sprawdź, kto i co może zapisać Tobie lub Twoim Bliskim. Specjalnie dla Ciebie przygotowałem wyszukiwarkę! 

Wyszukaj

Zapraszam do newsletter’a

Zostaw swój adres e-mail, otrzymasz ode mnie poradnik „Wypis ze szpitala. Co robić gdy Bliski wraca do domu.” 

Pobierz poradnik

Witaj na blogu!

Czy nadal, jak w średniowieczu, boimy się zagadki śmierci i chcemy ją zrozumieć? O co dziś pytałby Mistrz Polikarp napotkaną śmierć? Czy by ją w ogóle chciał spotkać? 

Prowadzę ten blog dla Ciebie, niezależnie od tego czy jesteś Pacjentem, czy Opiekunem Chorego.  Chcę ułatwić i usprawnić funkcjonowanie Chorego w domu w czasie choroby przewlekłej i w leczeniu paliatywnym. Dlatego dzielę się tutaj swoją wiedzą i doświadczeniem.

Partner cyklu „Mity opieki hospicyjnej”

Warsaw Press

Najnowsze wpisy

  • Majaczenie u Pacjentów z chorobą nowotworową
  • Szczepienia ochronne u Pacjentów z rozpoznaną chorobą nowotworową – cz.II
  • Szczepienia ochronne u Pacjentów z rozpoznaną chorobą nowotworową
  • Szczepienia przeciw COVID w grupie 1b
  • Port naczyniowy

Śledź bloga

Newsletter


Jeśli chcesz pozostać w kontakcie i otrzymywać wiadomości o nowych artykułach zapraszam do pozostawienia e-maila. Twój adres e-mail wykorzystam tylko do wysyłania informacji związanych z działalnością bloga o medycynie paliatywnej i opiece w stanach terminalnych.

RSS

  • RSS - Posts

„Śmierć do niego przemowiła:

– Czemu się tako barzo lękasz?

Wrzekomoś zdrow, a [w]żdy stękasz!

Pan Bog tę rzecz tako nosił,

Iżeś go o to barzo prosił,

Abych ci się ukazała,

Wszytkę swą moc wzjawiła;

Otoż ci przed tobą stoję,

Oglądaj postawę moje (…)”

 

Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, autor niepewny, XV w n.e.

Twoje wsparcie ma znaczenie!

> 5000 czytelników

Najpopularniejszy wpis

Kto może trafić do hospicjum domowego? Dla kogo jest to najlepsza forma opieki i leczenia w terminalnej fazie choroby? Co powinno zawierać skierowanie do opieki hospicyjnej. Tego wszystkiego dowiesz się z artykułu.

Przeczytaj

Pomóż hospicjum w Krakowie

Nota prawna

Wszystkie materiały w serwisie mistrzpolikarp.pl zostały przygotowane przeze mnie lub inny personel medyczny, rzetelnie i zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Mają one charakter edukacyjny i informacyjnych. Nie zastąpią one jednak konsultacji lekarskiej, pielęgniarskiej czy fizjoterapeutycznej, do których zawsze zachęcam.

Na blogu nigdy nie prezentuję bezpośrednio historii prawdziwych Chorych w sposób, który umożliwiałby Ich identyfikacje. Opisywane przeze mnie przykłady są zwykle połączeniem kilku historii różnych Chorych z różnych miejsc, gdzie pracuję i z długiego czasu.

Kategorie wpisów

  • Apteka w domu
  • Sprzęt w domu
  • Ze starością po imieniu
  • Case study
  • Varia
  • Hospicjum domowe
  • Dla lekarzy

Omówienie stanu zdrowia

Poradnik dla Pacjentów i lekarzy
Pobierz
  • Poradnik Wypis ze szpitala
  • Wyszukiwarka wyrobów medycznych
  • O czym jest ten blog?
  • Polityka prywatności
  • Newsletter
  • Kontakt

MistrzPolikarp.pl - Blog o medycynie paliatywnej i opiece domowej
Wszystkie prawa zastrzeżone | 2018-2020
Zdjęcia własne oraz Elements Evanto

Na tej stronie używam ciasteczek aby dostosować ją lepiej do Twoich potrzeb.Zgoda Odrzuć Dowiedź się więcej
Polityka prywatności

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.

SAVE & ACCEPT