Koronawirus nie jest już nowy. Mierzymy się z nim bowiem od marca 2020 roku. Teraz, po wielu miesiącach od początku pandemii, przychodzi nam żyć z nim na co dzień. Podobnie jak my, muszą się z nim zmagać Podopieczni instytucji opieki zorganizowanych – domów seniora, zakładów opiekuńczo – leczniczych, czy domów pomocy społecznej.

Nadchodzą święta – okres rodzinnych spotkań i czasu spędzanego wspólnie. Czy nie okaże się, że Podopieczni tych instytucji będą musieli spędzić je w samotności, bez Bliskich?

Problemy

Od 27 do nawet 50 % Podopiecznych instytucji opieki zorganizowanej umiera w przebiegu infekcji wirusem SARS-CoV-2. Wynika to z faktu, iż ci Pacjenci są obciążeni wieloma chorobami. Ze względu na przebywanie w instytucjach opieki zorganizowanej, są oni również narażeni na dużo większe ryzyko poważnego przebiegu choroby. Wiąże się to również z wielokrotnymi kontaktami z osobami zakażonymi, które nie są świadome swojej infekcji, np. z personelem medycznym.

Na to wszystko nakładają się problemy organizacyjne czy trudniejszy dostęp do opieki zdrowotnej dla tych Pacjentów. Sytuacja jeszcze przed pandemią nie była prosta, a obecnie jest bardzo zła ze względu na znaczący paraliż systemu opieki zdrowotnej. Brakuje też wystarczającej liczby personelu, zdolnego do opieki nad tymi Chorymi. 

Emocje

To wszystko przekłada się na bardzo trudną sytuację emocjonalną tych Pacjentów. Muszą bowiem przebywać w samotności, w izolacji. W wielu sytuacjach nie mogą pozostawać w miejscach wspólnych, przygotowanych dla nich w ośrodkach. Nie uczestniczą w zajęciach. Nie spotykają się również z osobami, które zwykle się nimi opiekowały. Często też Opiekunowie noszą specjalne kombinezony, maski i przyłbice, co znacznie utrudnia kontakt, zwłaszcza Pacjentom ciężko chorym, z demencją czy problemami ze słuchem. 

Efektem tego jest stres, niepokój czy narastające objawy depresyjne. Tego wszystkiego doświadczamy także my, przebywający na zewnątrz ośrodków opieki zorganizowanej. Nam jest jednak łatwiej – zawsze możemy (mniej lub bardziej jawnie) nie przestrzegać zaleceń. Możemy je złamać od czasu do czasu, spotkać się z kimś impulsywnie. Dla podopiecznych instytucji opieki zorganizowanej w zasadzie jest to niemożliwe.  Wreszcie dochodzi do tego strach związany z umieraniem w samotności, w izolacji od Bliskich czy ukochanych osób. W tym momencie żadna technologia, nowoczesne środki komunikacji, telespotkania z rodziną nie pomogą. Nie zastąpią one bowiem bezpośredniego, bliskiego kontaktu.

Co można zrobić?

Jest dla mnie niezwykle istotne, abyśmy myśleli o tych Podopiecznych ośrodków opieki zorganizowanej. Ważne jest, by nie stało się dla nas nową rutyną, że izolujemy te osoby od pozostałej części społeczeństwa. 

Nie powinniśmy zasłaniać się troską o ich zdrowie, dobrostan, prewencję infekcji. Musimy zdać sobie sprawę, że tak postępując, tak naprawdę skazujemy ich na więzienie. W konsekwencji zaś doprowadzi to do zaburzeń depresyjnych. 

Każdy Pacjent, zwłaszcza osoba starsza czy niepełnosprawna ma prawo do właściwej opieki oraz kontaktu z Bliskimi osobami. Chroniąc owe prawo, powinniśmy pamiętać o tym, że musimy wypracowywać standardy bezpieczeństwa, dotyczące takiego kontaktu. Z biegiem czasu staje się to coraz łatwiejsze. Bez wątpienia powinno to skłaniać osoby decydujące o funkcjonowaniu całego systemu zabezpieczenia socjalnego tych osób, do przemyślenia kwestii związanej z finansowaniem tych ośrodków. Ważne jest, by podjęły one decyzje związane z liczbą pracowników, szkoleniami dla personelu w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Należy również zapewnić im wystarczające środki ochrony osobistej. 

Otwarta pozostaje również kwestia testowania, zarówno personelu medycznego, jak i Pacjentów. Dziś, dzięki szybkim testom antygenowym o dużej wiarygodności, staje się to coraz bardziej dostępne. 

Uważam, że naszym społecznym obowiązkiem jest takie zarządzanie przebiegiem pandemii, by wszystkim  w sposób maksymalny umożliwić normalne funkcjonowanie. W tym także osobom znajdującym się w ośrodkach opieki zorganizowanej. 

 

Zobacz mój tekst w kwartalniku „Medi”

W tym temacie publikowałem także w grudniowym (2020) numerze kwartalnika „Medi”.