• Facebook
  • Dla lekarzy
  • O czym jest ten blog?
  • O mnie

Kategorie wpisów

  • Hospicjum domowe
  • Sprzęt w domu
  • Wyroby medyczne
  • Opiekun
  • Apteka w domu

Warte uwagi:

Przeczytaj

Refundacja wyrobów medycznych

 
Mistrz Polikarp
blog o medycynie paliatywnej i opiece domowej
  • Hospicjum domowe
  • Sprzęt w domu
  • Wyroby medyczne
  • Opiekun
  • Apteka w domu

Mistrz Polikarp

  • Hospicjum domowe
  • Sprzęt w domu
  • Wyroby medyczne
  • Opiekun
  • Apteka w domu

W kategorii: Sprawdź szybko, Sprzęt w domu

Wkłucie podskórne – co to jest?!

2.3K - ilość wyświetleń 4 grudnia 2018 3 komentarze

Leczenie Pacjentów, zwłaszcza Chorych przewlekle, w domu jest rozwiązaniem optymalny. To samo z Chorymi w stanach terminalnych – 80% z Nich deklaruje, że chciałoby umrzeć w swoim łóżku. Aby było to możliwe Rodzina i Opiekunowie muszą zdobyć podstawową wiedzę w zakresie podawania leków i płynów. Także podskórnie!

Moja wizyta domowa, pierwsza hospicyjna wizyta u tego Pacjenta, rozpoczęła się pewnej listopadowej środy późnym popołudniem. Gdy zaczynałem, nie wiedziałem jeszcze, że zakończy się ponad 2 godziny później. Stan Chorego okazał się znacznie poważniejszy niż to wstępnie podawano.

Ból był znaczny i wymagał zdecydowanego opanowania morfiną. Od dwóch dni po jedzeniu pojawiały się wymioty. Rozsiew nowotworu wytworzył połączenie między jelitem a pęcherzem, co stale groziło infekcją nerek.

Gdy zaczynałem rozmowę z Rodziną w pokoju było dwóch Synów Chorego oraz Jego Córka, a także Żona. Po zebraniu wywiadu i zbadaniu musiałem ustawić leczenie – w znacznej mierze oparte o podawanie leków w formie innej niż doustna. Tłumaczyłem jak nabierać morfinę do strzykawki z ampułek i przygotować do podania, jak wpiąć strzykawkę do motylka założonego pod skórę, jak podłączyć płyn… Tymczasem w pokoju robiło się coraz luźniej. Najpierw niepostrzeżenie wyszli Synowie Chorego, potem jego Żona. Została Córka, która przez następne tygodnie dzielnie pełniła rolę domowej pielęgniarki, wykazując olbrzymie oddanie w opiece nad swoim umierającym Ojcem. Myślę, że to dzięki Jej pracy Pacjent otrzymał szansę spędzenia ostatnich dni w domu i spokojnie odszedł we własnym łóżku.

Z tego artykułu dowiesz się:
  1. Czym podawać płyny i leki podskórnie.
  2. Gdzie i w jakich okolicznościach założyć wkłucie.
  3. Co i jak podawać.
  4. Jakie leki można zastosować.
  5. Dlaczego wkłucie należy wymieniać rzadko.

Czym podawać?

Do podskórnego podawania płynów i leków stosowane są:

  • Syntetyczne wkłucia dożylne typu venflon – preferowane są te o średnicy 25 G i długości 40 mm (niebieskie). Mała średnica powoduje, że nie da się „przedawkować” płynów, podać ich zbyt szybko. Ponadto syntetyczna kaniula nie rani tkanki podskórnej i może przebywać w ciele chorego dość długo.
  • Wkłucia z metalową igłą typu butterfly (motylek). Badania pokazują, że nie mają przewagi nad wkłuciem typu venflon. Dają więcej odczynów i muszą być częściej zmieniane.

Przed założeniem wkłucia skórę tej okolicy należy dokładnie oczyścić i odkazić. Nie trzeba mieć założonych sterylnych rękawiczek. Staramy się jednak, by wkłucie założone było jałowo. Używamy zwykłego obklejenia do venflonów, dobrze sprawdza się także takie przezroczyste – umożliwia obserwowanie co dzieje się ze skórą pod obklejeniem (np. rumień).

Technika: Igłę wkłuwamy głęboko w tkankę podskórną pod kątem 45 stopni.

Uwaga: Na drugim końcu igły lub przewodu znajduje się koreczek. Należy go przechowywać jałowo (np. w opakowaniu z jałowymi gazikami). Chroni to przed miejscowymi zakażeniami.

Gdzie założyć wkłucie?

Optymalne miejsca do zakładania wkłucia podskórnego to:

  • okolica brzucha, w częściach bocznie od pępka, ale nie na tyle z boku by utrudniało to leżenie Chorego na boku;

    Tu kilka uwag:

    1. wodobrzusze niewielkiego nasilenia nie jest przeciwwskazaniem;
    2. nie zakładamy metalowych „motylków” – za duże ryzyko, że wbiją się głębiej w obręb brzucha przy zmianach pozycji ciała;
    3. okolica blizn (np. po operacjach) powinna być unikana;
    4. oddalamy się od przetok i stomii.
  • boczno-przednia powierzchnia uda,
  • przednia powierzchnia klatki piersiowej (dedykowane miejsce dla „motylka”),
  • boczna powierzchnia ramienia,
  • okolica podłopatkowa.

Kiedy stosować podawanie podskórne

Pacjenci umierający i w końcowym etapie choroby są często wyniszczeni. To znacznie utrudnia, a czasem uniemożliwia podawanie płynów i leków doustnie, równie trudne jest podawanie ich dożylnie. Żyły są zapadnięte albo bardzo kruche i szybko pękają. Kolejne próby założenia dostępu do naczynia tylko sprawiają ból i dyskomfort Choremu.

Alternatywą jest założenie w warunkach szpitalnych (blok operacyjny, zabieg trwa zwykle kilkanaście minut) tzw. wkłucia centralnego (do dużego naczynia w okolicy szyi lub klatki piersiowej wprowadza się cewnik do podawania leków i płynów, końcówka cewnika jest zaszyta pod skórą, zakończona specjalną membraną. Aby podać lek lub płyn należy wbić się właśnie w tę membranę).

Co podajemy?

Właściwie dla uproszczenia można powiedzieć, że każdy płyn i każdy lek w ampułkach. Można tak podać nawet 3 litry płynów na dobę, ale zdecydowanie nie zaleca się aż tak wysokich objętości. Zwykle Pacjentom wystarcza 500-1000 ml płynów na dobę.

Pamiętaj: Pacjent, który stracił w przebiegu choroby np. 30 kg masy ciała ma dużo mniejsze zapotrzebowanie na płyny, niż przed chorobą. Czasem 1000 płynów na dobę to już bardzo dużo! (doustnie: woda, napoje, zupy)

Nie ma silnych przeciwwskazań do podawania płynów wieloelektrolitowych oraz glukozy, należy jednak czynić to ostrożnie. Zaburzają one bowiem stosunki płynowe w organizmie.

Jak podawać płyn?

Płyny podajemy powoli. Zwykle stosuje się jedną z poniższych metod lub ich kombinację:

  1. 24-godzinny wlew (z prędkością około 40 ml/h) – wymaga unieruchomienia chorego w łóżku na cały dzień; choć oczywiście dopuszczalne są przerwy.
  2. Wlew 12-godzinny, najczęściej nocny z przepływem około 80 ml/h.
  3. Bolusy 500 ml roztworów od 1 do 3 razy dziennie (każdy po około 2-3 godziny).

Niższe przepływy są lepsze, zmniejszają ryzyko miejscowego obrzęku. Powolny wlew oznacza, że pod wpływem siły ciążenia z kroplówki zawieszonej około 1-1,5 metra nad Chorym kapie płyn z prędkością około 1 (jednej!) kropli co 3-4 sekundy!

Ten artykuł jest pomocny? Masz pytania lub wątpliwości. Zachęcam do pozostawienia swojego adresu e-mail – pomogę Ci w prowadzeniu opieki w warunkach domowych i powiadomię Cię o kolejnych tekstach na tym blogu.

Jak podajemy leki podskórnie? Jakie leki?

Pacjenci nawadniani podskórnie w większości nie są w stanie przyjmować leków doustnie (lub ich części). Ten sam dostęp podskórny można wykorzystać do podawania leków ze strzykawki. Leków staramy się nie rozcieńczać, chyba że służy to nam do wyrównania dawki w mililitrze dla łatwiejszego obliczania, ile leku podać.

Jakie leki można w ten sposób podawać:

  • morfina,
  • tramadol,
  • metoklopramid,
  • haloperidol,
  • skopolamina,
  • midazolam,
  • deksametazon (steryd),
  • chlorpromazyna,
  • lewomepromazyna,
  • ketamina,
  • hioscyna,
  • furosemid,
  • cyklonamina.

Zasadniczo drogą podskórną nie podaje się antybiotyków, nie ma prac naukowych, które by potwierdzały skuteczność i bezpieczeństwo tej metody.

Jeśli Chory otrzymuje wiele leków naraz, idealnie jest przygotować mieszankę tych leków w jednej strzykawce (ewentualnie tak dopełnić solą fizjologiczną lub wodą d infuzji, by ułatwić mierzenie podawanych objętości). W jednej strzykawce można przygotować jeden lek lub bezpiecznie łączyć następujące leki: morfinę, metoklopramid, haloperidol, ketaminę, lewomepromazynę, midazolam, oraz hioscynę. Zamiast morfiny można w ten sposób podawać tramadol.

Płyny podajemy powoli podskórnie – zasada 4P

Jak często wymieniać wkłucie?

Krótko mówiąc: rzadko. Nie jest wskazane profilaktyczne wymienianie wkłucia co określony czas (np. 72 godziny). Sugeruję zostawić wkłucie tam, gdzie jest tak długo, jak nie ma odczynu zapalnego (zaczerwienienie, ból) w tej okolicy – to oznacza zwykle od 1 do 3 tygodni.

Warto przeczytać:

  • Hypodermoclisis i podskórne podawanie leków w opiece paliatywnej – nasze doświadczenia; Dorota Bańkowska-Polak, Mariusz Sałamacha, Nowa Medycyna 2/2004 – kliknij tutaj aby przeczytać.
  • Gdy Chory nie pije – czemu NIE podawać kroplówki? – przeczytaj wpis na blogu.

Komentuj, pytaj!

Zapraszam do pozostawiania komentarzy pod tym tekstem. Na Twoje pytania postaram się odpowiedzieć bezpośrednio lub przygotuję artykuł na dany temat. W ten sposób możesz pomóc nie tylko sobie, ale i innym osobom mającym podobne problemy lub wątpliwości.

Related

lekinawadnianienie pijepodawaniepodskórnepłynywkłucie
Podziel się:

3

Warto przeczytać także:

Przeczytaj

Czkawka. Jak się jej pozbyć?

Przeczytaj

Leki: podawanie w domu część 1

Przeczytaj

Bliski ma duszności? Sprawdzone metody, co zrobić.

Przeczytaj

Kroplówka? Tylko nie to! Sprawdź czemu nie podawać!

Przeczytaj

Świąd – błahostka czy najgorsza katorga?

Przeczytaj

Antybiotyki i umieranie

Przeczytaj

Sumaryczna dawka opioidu na recepcie elektronicznej – słownie czy liczbą?

Przeczytaj

Wymioty u Chorych! Co robić w domu?

3 komentarze

  1. Wypisany, by umrzeć w domu | Mistrz Polikarp
    •
    2 lata ago

    […] o podawaniu płynów i leków podskórnie, […]

    Reply
  2. Stud
    •
    2 miesiące ago

    Jakie są wskazania do założenia igly typu motylek?
    Liczne chemioterapię, otyłość, obrzęki limfatyczne, rolegle rany?

    Reply
    1. Alek Biesiada
      •
      2 miesiące ago

      Wskazaniem jest przede wszystkim, gdy Chory nie przyjmuje leków doustnie.

      Jeśli konieczne jest przewlekłe podawanie żywienia, wtedy stosuje się specjalny port, zakładany przez anestezjologów (rozległe rany i brak możliwości skutecznego żywienia doustnego mogą być wskazaniem do założenia takiego portu).

      Obrzęki są raczej przeciwwskazaniem do zakładania motylka w miejscu, gdzie występują.

      Reply

Leave a Reply Cancel reply

Poprzedni wpis

Wyniszczenie i brak apetytu.…

W kategorii: Apteka w domu

Wyniszczenie i brak apetytu. 10 sposobów jak pomóc.

Przeczytaj

Kolejny wpis

Cewnik zewnętrzny. Jak to działa?

W kategorii: Sprzęt w domu

Cewnik zewnętrzny. Jak to działa?

Przeczytaj

Wyszukiwarka

Wyszukiwarka wyrobów medycznych

Przysługuje Ci zaopatrzenie w wyroby medyczne – pieluchomajtki, materac przeciwodleżynowy, balkonik i wiele innych. Sprawdź, kto i co może zapisać Tobie lub Twoim Bliskim. Specjalnie dla Ciebie przygotowałem wyszukiwarkę! 

Wyszukaj

Zapraszam do newsletter’a

Zostaw swój adres e-mail, otrzymasz ode mnie poradnik „Wypis ze szpitala. Co robić gdy Bliski wraca do domu.” 

Pobierz poradnik

Witaj na blogu!

Czy nadal, jak w średniowieczu, boimy się zagadki śmierci i chcemy ją zrozumieć? O co dziś pytałby Mistrz Polikarp napotkaną śmierć? Czy by ją w ogóle chciał spotkać? 

Prowadzę ten blog dla Ciebie, niezależnie od tego czy jesteś Pacjentem, czy Opiekunem Chorego.  Chcę ułatwić i usprawnić funkcjonowanie Chorego w domu w czasie choroby przewlekłej i w leczeniu paliatywnym. Dlatego dzielę się tutaj swoją wiedzą i doświadczeniem.

Partner cyklu „Mity opieki hospicyjnej”

Warsaw Press

Najnowsze wpisy

  • Majaczenie u Pacjentów z chorobą nowotworową
  • Szczepienia ochronne u Pacjentów z rozpoznaną chorobą nowotworową – cz.II
  • Szczepienia ochronne u Pacjentów z rozpoznaną chorobą nowotworową
  • Szczepienia przeciw COVID w grupie 1b
  • Port naczyniowy

Śledź bloga

Newsletter


Jeśli chcesz pozostać w kontakcie i otrzymywać wiadomości o nowych artykułach zapraszam do pozostawienia e-maila. Twój adres e-mail wykorzystam tylko do wysyłania informacji związanych z działalnością bloga o medycynie paliatywnej i opiece w stanach terminalnych.

RSS

  • RSS - Posts

„Śmierć do niego przemowiła:

– Czemu się tako barzo lękasz?

Wrzekomoś zdrow, a [w]żdy stękasz!

Pan Bog tę rzecz tako nosił,

Iżeś go o to barzo prosił,

Abych ci się ukazała,

Wszytkę swą moc wzjawiła;

Otoż ci przed tobą stoję,

Oglądaj postawę moje (…)”

 

Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, autor niepewny, XV w n.e.

Twoje wsparcie ma znaczenie!

> 5000 czytelników

Najpopularniejszy wpis

Kto może trafić do hospicjum domowego? Dla kogo jest to najlepsza forma opieki i leczenia w terminalnej fazie choroby? Co powinno zawierać skierowanie do opieki hospicyjnej. Tego wszystkiego dowiesz się z artykułu.

Przeczytaj

Pomóż hospicjum w Krakowie

Nota prawna

Wszystkie materiały w serwisie mistrzpolikarp.pl zostały przygotowane przeze mnie lub inny personel medyczny, rzetelnie i zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Mają one charakter edukacyjny i informacyjnych. Nie zastąpią one jednak konsultacji lekarskiej, pielęgniarskiej czy fizjoterapeutycznej, do których zawsze zachęcam.

Na blogu nigdy nie prezentuję bezpośrednio historii prawdziwych Chorych w sposób, który umożliwiałby Ich identyfikacje. Opisywane przeze mnie przykłady są zwykle połączeniem kilku historii różnych Chorych z różnych miejsc, gdzie pracuję i z długiego czasu.

Kategorie wpisów

  • Apteka w domu
  • Sprzęt w domu
  • Ze starością po imieniu
  • Case study
  • Varia
  • Hospicjum domowe
  • Dla lekarzy

Omówienie stanu zdrowia

Poradnik dla Pacjentów i lekarzy
Pobierz
  • Poradnik Wypis ze szpitala
  • Wyszukiwarka wyrobów medycznych
  • O czym jest ten blog?
  • Polityka prywatności
  • Newsletter
  • Kontakt

MistrzPolikarp.pl - Blog o medycynie paliatywnej i opiece domowej
Wszystkie prawa zastrzeżone | 2018-2020
Zdjęcia własne oraz Elements Evanto

Na tej stronie używam ciasteczek aby dostosować ją lepiej do Twoich potrzeb.Zgoda Odrzuć Dowiedź się więcej
Polityka prywatności

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.

SAVE & ACCEPT