Nowotwór prostaty występuje często u mężczyzn w różnym wieku. Zwykle jednak z tą chorobą zmagają się starsi mężczyźni. W Polsce nowotwory gruczołu krokowego są drugą co do częstości przyczyną choroby nowotworowej u mężczyzn,  stanowiąc ponad 13% zachorowań i odpowiadając za zgony ponad 5000 mężczyzn rocznie. 

W naszym kraju rokrocznie notuje się ok. 16 tys. nowych zachorowań. Według Krajowego Rejestru Nowotworów na przestrzeni ostatnich 30 lat liczba zachorowań na raka prostaty zwiększyła się aż siedmiokrotnie. Im wyższy wiek Pacjenta, tym większe ryzyko powstawania tego nowotworu. 

Jednak na podkreślenie zasługuje przy tym fakt, że nawet 50% -80 % Chorych, u których zdiagnozowano raka prostaty przeżywa więcej niż 5 lat.  Znaczna część wykrywanych  nowotworów nie ma klinicznie istotnego znaczenia. Odróżnienie jednych od drugich jest niestety trudnym  zadaniem dla urologów i onkologów.

 

W jaki sposób rozpoznać nowotwór prostaty?

• Najczęściej pojawiają się problemy z oddawaniem moczu. 
• Jednocześnie może występować podkrwawienie z układu moczowego. 
• Przy bardziej zaawansowanej chorobie Pacjenci często skarżą się na bóle pleców, co jest związane z przerzutami nowotworu do kości.

Na czym polega diagnostyka?

W diagnostyce raka prostaty pomaga oznaczanie poziomu PSA czyli antygenu sterczowego. Niestety w przypadku tej choroby nie występują jednoznaczne dane dotyczące jakości wykorzystywania PSA w tym badaniu. Czasem zdarza się, że Pacjenci przez wiele lat chorują na nowotwór prostaty, a ich poziom antygenu sterczowego jest w normie. Zdarza się również, że poziom PSA jest podwyższony, a nowotwór ma bardzo łagodny przebieg. Dlatego też, by postawić diagnozę, należy wykonać bardziej kompleksowe badania. 

Więcej o PSA możesz dowiedzieć czytając mojego bloga Lekarz Rodzinny, pod adresem https://lekarzrodzinny.blog/rozrost-prostaty-i-badanie-psa/

W jaki sposób leczyć raka prostaty?

W pierwszej kolejności Pacjent powinien skorzystać z konsultacji urologicznej i onkologicznej. Podczas takiej wizyty specjaliści podejmą decyzję o tym, czy jakiekolwiek leczenie jest potrzebne. Jeśli tak, lekarze wskażą, jak powinno wyglądać. Może to być usunięcie prostaty, terapia miejscowa w postaci brachyterapii lub radioterapia. Stosuje się również hormonoterapię. 

Niestety każde z tych rodzajów leczenia ma swoje powikłania. Najczęściej, bo w około 40 -50% przypadków pojawia się impotencja. Gdy występują przerzuty odległe – do kręgosłupa lub innych dużych kości, wówczas leczenie jest modyfikowane.

W tym miejscu chciałem zwrócić uwagę, że nawet przerzuty w inne miejsca, najczęściej do kośćca, wcale nie stanowią większego ryzyka śmiertelności wśród Chorych. Wielu Pacjentów z przerzutami do kości przeżywa więcej niż 5 lat od postawienia diagnozy. Często wymagają oni innego zabezpieczenia. 

Pamiętam Pacjenta, u którego leczenie raka prostaty rozpoczęło się na neurochirurgii, wskutek kompresyjnego złamania kręgów w kręgosłupie. Właśnie owo złamanie było pierwszym objawem występowania nowotworu. Tam zdiagnozowano chorobę i po leczeniu neurochirurgicznym Pacjent został przekazany do dalszego leczenia urologicznego. 

Często właśnie Pacjenci z rozpoznanymi ogólnymi objawami choroby nowotworowej wymagają dodatkowego zabezpieczenia, w tym konsultacji w poradni medycyny paliatywnej. Warto skorzystać z takiej pomocy nawet na wczesnym etapie od postawienia rozpoznania, zwłaszcza gdy występują bóle kostne. 

Problemy występujące u Pacjentów zmagających się z nowotworem prostaty:

• Mogą pojawiać się patologiczne złamania, które często stanowią pierwszy, niestety dość późny objaw nowotworu.
• Często występuje ból pleców – z ucisku na korzenie nerwowe.
• Pojawiają się również bóle neuropatyczne, które powinny być leczone lekami opioidowymi w połączeniu z lekami koanalgatycznymi.
• Występuje też ból kostny, związany z przerzutami do kości.  Leczy się go zarówno  lekami przeciwbólowymi, jak i  bisfosfonianami. Ich zadaniem jest uśmierzanie bólu oraz zapobieganie patologicznym złamaniom kości.
• Dochodzi również do wspomnianych przeze mnie złamań patologicznych kości, które pojawiają się w miejscach osłabienia kości przez przerzut nowotworowy.
• Często u Chorych pojawia się anemia, wskutek uszkodzenia przez nowotwór szpiku kostnego. Najczęściej widoczna jest ona w badaniach krwi i charakteryzuje się spadkiem ilości krwinek czerwonych i płytek krwi. 
• Występują także problemy miejscowe – obrzęki kończyn dolnych po napromienianiu miednicy mniejszej. Dochodzi też do zastoju  moczu i problemów z  oddawaniem moczu czy  częstego wstawania w nocy. Czasem  tworzą  się skrzepy w obrębie układu moczowego, które  go zatykają. 

W każdej z powyższych sytuacji leczenie wymaga specjalistycznego podejścia. Ważna jest także  kontrola urologiczna, onkologiczna czy radioterapeutyczna. Często we wczesnych etapach, gdy pierwszymi objawami są dolegliwości bólowe, u Pacjentów stosuje się leczenie paliatywne.