Umieramy najczęściej w łóżku. Może to być łóżko domowe, czasem bywa szpitalne. Nieraz zdarza się, że jest całkiem wygodne, często jednak stwarza problemy Choremu i Jego Bliski. Łóżko Chorego to miejsce, przy którym gromadzą się wszyscy Bliscy… Ale czy są na to gotowi? Wiedzą, jak się zachować, czego się spodziewać? A Ty wiesz?
Jak zorganizować łóżko Chorego?
Łóżko to najważniejszy mebel Chorego (zobacz tutaj: cały wpis poświęcony łóżku). Zawsze doradzam organizację łóżka dla Chorego, gdy przychodzę na wizytę domową a tego podstawowego sprzętu jeszcze nie ma. Łóżko można wypożyczyć (zwykle ok 100-150 zł/miesiąc wraz kosztem dowozu i montażu), można także kupić nowe (kilka tysięcy zł) lub używane (już od około 800-1200 zł).
Warto przygotować się zawczasu. Jeśli Chory wraca do domu ze szpitala – to dobry moment aby postarać się o odpowiedni sprzęt. Pamiętaj, że nie tylko daje on komfort Choremu (można łóżko podnieść, opuścić, można je pozginać do siedzenia lub leżenia). Ważne jest także dla Ciebie – umożliwia wygodne karmienie, pojenie, mycie, pielęgnację Bliskiej osoby. Zapewnia odpowiednią kontrolę higieny pościeli (materac niewchłanialny).
Co dzieje się przy łóżku?
Zwykle jednocześnie wiele bardzo negatywnych i wiele pozytywnych rzeczy. Umiera człowiek. Ale i zacieśniają się relacje, pogłębiają często więzi uczuciowe. Rozmowy są trudniejsze. Ale i bardziej szczere. Wszyscy potrzebują uwagi i czasu:
- Rodzina i Bliscy – na uporanie się z umieraniem Chorego,
- Sam Chory.
Pamiętaj jednak, że to zawsze Umierający jest w tej chwili najważniejszy.
Łóżko Chorego: jak się przy nim zachowywać?
Lepiej mówić, czy milczeć? Lepiej pocieszać, czy raczej nie? A może tylko słuchać? A co, gdy robi się naprawdę nieprzyjemnie, gdy oddech ustaje? Albo Umierający mówi od rzeczy? O to wszystko pytają Rodziny ciężko chorych Pacjentów.
W zasadzie najprościej jest doradzić, by działać w zgodzie ze sobą. Ze swoim instynktem, w zgodzie z naszymi własnymi emocjami. To jest jest czas ani miejsce na udawanie (że jest lepiej, albo że będzie; że jesteśmy silny podczas gdy wcale tak nie jest). Jeśli my będziemy udawać spokój, opanowanie i radość – Umierający też nie odwzajemni się szczerością. Będzie się starał pocieszać nas, podczas gdy być może sam szuka zrozumienia.
Oto lista, która może się przydać przy łóżku Umierającego:
- Zwracaj uwagę na życzenia i słowa Chorego – On jest najważniejszy.
- Jeśli nie jesteś czegoś pewna, jeśli masz wątpliwości co do objawów i stanu zdrowia Bliskiej Ci osoby – pytaj! Zapytaj lekarza, pielęgniarkę, opiekuna.
- Twoje zdrowie też jest ważne. Towarzyszenie umierającemu Bliskiemu nie zwalnia Cię z jedzenia, odpoczynku i spania. Opiekunowie często zaniedbują siebie z powodu stresu, poczucia straty, braku możliwości odreagowania emocji.
- Dbanie o swój komfort, podczas gdy Bliski umiera, nie jest przejawem egoizmu! Jest zdrowe!
- Spróbuj stworzyć trochę intymnej atmosfery wokół łóżka Chorego: zadbaj o ważne dla Niego przedmioty. Włącz muzykę. Pomyśl o zapachu.
- Uścisk ręki znaczy więcej niż tysiące słów. Śmiało!
- Cisza nie jest wskazana – warto rozmawiać, w tym z innymi osobami, które odwiedzają Chorego. Można także żartować.
- Rodzina, także dalsza, często pragnie znać sytuację Umierającego. Może pomóc technologia: napisz maila albo stwórz grupową konwersację na komunikatorze. Unikniesz wiszenia na telefonie.
- Może warto byłoby przyprowadzić dzieci? Te starsze mogą dłużej przebywać przy Chorym.
- Umierający często potrzebują usłyszeć, że mają prawo odejść. Powiedz o tym.
- Czasem Umierający opowiadają o tym, że ktoś z Ich nieżyjących Bliskich przyszedł po Nich. Nie bój się. Słuchaj cierpliwie i spokojnie.
- Jeśli Twój Bliski potrzebuje snu – pozwól mu spać. To normalne w ostatnich dniach życia.
- Bliski jest w domu albo w szpitalu? Ty wychodzisz na chwilę coś załatwić albo odpocząć, a On w tym czasie umiera? To zdarza się bardzo często. Nie martw się tym.
- W ostatniej fazie umierania oddech spowalnia, często zdarzają się momenty całkowicie bez oddychania (bezdech). To normalne. Oddech jest czasem także gardłowy, pojawiają się dźwięki związane z zaleganiem płynu w drogach oddechowych. Bądź na to gotowy.
Źródła:
- Praktyczny podręcznik psychoonkologii dorosłych, Medycyna Praktyczna
- Psychoonkologia w praktyce klinicznej, PZWL
- oraz:
Warto przeczytać:
- Łóżko – dlaczego jest najważniejszym meblem w domu Chorego?
Zachęcam do komentowania:
A Twoim zdaniem? Jak Ty zachowujesz się w pobliżu osób poważnie Chorych? Swoich Bliskich? Znajomych?
Małgośka
•6 lat ago
Po siedmiu latach wolontariatu w hospicjum, po wielokrotnym towarzyszeniu chorym i w ich przejściu na „drugą” stronę wiem, że cokolwiek by napisać – ta sytuacja nie wpisuje się w żadne normy, regułki czy punkty. Można je znać, próbować zastosować, a i tak będzie potrzebna własna intuicja. Każdy chory, jego emocje, emocje jego bliskich – to otwarta książka, którą należy bardzo uważnie i ostrożnie czytać. Jest to trudne, ale zarazem bardzo ubogacające mnie jako człowieka. Trudne jest wtedy gdy pytają, co będzie i widzę w ich oczach jak szukają nadziei, jakieś małej iskierki, której można się uchwycić. Dobre gdy resztką sił uśmiechają się, pozwalają się przytulić, potrzymać za rękę. To trudne chwile dla nas wszystkich, chorego, rodziny i opiekujących się nim ludzi. Pozdrawiam Mistrza Polikarpa.
Alek Biesiada
•6 lat ago
Dziękuję że podzieliłaś się tymi spostrzeżeniami. To prawda, każdy Chory jest inny. I na pewno jest trudno będąc obok Niego. Trudno nawet gdy robi się to na codzień. A co dopiero gdy zdarza się to raz-kilka razy w życiu.
Wspaniały wolontariat. Gratuluję sił. Jak radzisz sobie z takim stresem? Jak zamykasz go za drzwiami domu?